Telescoop

Ergens in 2004, we woonden toen nog in Beuningen, kocht ik mijn eerste serieuze telescoop, een computergestuurde NexStar GPS 9.25. Een flinke knaap, met een spiegeldiameter van bijna 25cm, die bekend stond om z’n goede optiek. Ondanks dat het een fijne telescoop is, heb ik hem sindsdien maar weinig gebruikt. Vaak werkte het weer niet mee. Maar veel vaker was ik moe of had ik geen zin om ’s avonds laat buiten in de kou te gaan staan.

Inmiddels staat de telescoop een half jaar in Puntagorda. Bij de eerste poging om hem te gebruiken, bleek dat er in april een “GPS roll-over” had plaatsgevonden en dat de telescoop een update nodig had om correct te werken. Het duurde enkele maanden, maar fabrikant Celestron kwam uiteindelijk met de gehoopte update. Uitstekende service voor een type telescoop dat al vijftien jaar niet meer wordt gemaakt!

En dus stond ik twee weken geleden voor het eerst in lange tijd weer eens achter de telescoop. Het was behaaglijk buiten. En het was donker en helder, ongelooflijk helder. Ik stuurde de telescoop van hot naar her, van planeet naar nevel naar sterrenhoop, en ik wist gewoon niet wat ik zag. Het smaakte naar meer.

De volgende avond stond ik weer achter de telescoop, maar nu om er foto’s mee te maken. Jupiter en Saturnus stonden allebei op een gunstige plek aan de hemel  en dus werden zij de doelwitten voor de avond. Hieronder het resultaat.

De eerste foto is van Jupiter met, van links naar rechts, de manen Io, Ganymedes, Europa en Callisto (de laatste is alleen is te zien als je op de foto klikt en vervolgens op “view full size”). Elk van deze manen is ongeveer even groot als onze maan. En als je bedenkt dat de aarde makkelijk zou passen in de rode vlek op jupiter zelf, snap je hoe groot deze planeet is.

De tweede foto laat Saturnus zien met, linksonder, de maan Titan (ook alleen te zien als je op de foto klikt en op “view full size”). De ringen van Saturnus bestaan uit puin, variërend van stof tot rotsblokken, dat vermoedelijk nooit tot een maan is samengeklonterd.

Foto’s als hierboven maak je trouwens door met een extra gevoelige webcam een filmpje te maken van pakweg een minuut lang en 50 beeldjes per seconde. Vervolgens knip je met een speciaal programma het filmpje op in losse beeldjes, zoek je daar automatisch de beste (scherpste) uit, en “stapel” je de beeldjes op elkaar. De verschillen tussen de beeldjes (als gevolg van ruis en luchtonrust) worden hierdoor weggemiddeld terwijl de overeenkomsten (het planeetschijfje met oppervlaktedetails) worden versterkt. Het resultaat kun je met beeldbewerking nog nog wat verder verbeteren waardoor kleuren en details nog wat beter naar voren komen. Ik zal nog veel moeten leren voordat ik al deze stappen goed beheers, maar ik ben erg trots op het resultaat.